නිදහසින් පසු ඇති වූ දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදය දැන් අප මත ය. දශක කිහිපයක සිට අපේ දිවයින පුරා ණය, නාස්තිය හා දූෂණය පිළිබඳ දරුණු වලාකුළු එක්රැස් වෙමින් තිබේ. දැන් – කොරෝනා වෛරසයේ මෙම භයානක කුණාටුව එහි කෝපය මුදාහරින විට – වේදනාව හා අපේක්ෂා භංගත්වය, ශෝකය, බිය සහ කෝපය අප සියල්ලන්ම ගිල දමනු ඇත.

අපේ ලක්ෂ සංඛ්‍යාත රටවැසියන්ට හා කාන්තාවන්ට රැකියා අහිමිවීමට ඉඩ තිබේ. ගණන් කළ නොහැකි තරම් පවුල් සංඛ්‍යාවක් කුසගින්නේ පීඩණයට යට වනු ඇත. ණය එකතු කරන්නාගේ භයානක සෙවනැල්ල මිලියන ගණනක් මත හමා යයි.

මෙම කුණාටුව ආරම්භ වී ඇත්තේ මේ දැන් ය. එහෙත්, එහි විනාශකාරී කෝපයේ සංඥාව දැනටමත් පැහැදිලිව පෙනේ. මෑතකදී ලංකාවේ මව්වරුන් තිදෙනෙකු රු. 1500.00 පරිත්‍යාග සඳහා සියල්ල පරදුවට තබන්නට ගොස් මිය ගියේ ය. දැන් රු. 5000.00 සහන යෝජනා ක්‍රමය අත්හිටුවා ඇති බැවින්, කුසගින්න ඉක්මණින් සාගින්නට මං විවර කරනු ඇත. යුනිසෙෆ් සංවිධානයට අනුව, වර්තමාන විපත්තියට පෙර පවා, කුඩා දරුවන් පස්දෙනෙකුගෙන් එක් අයෙකු දැනටමත් මලපහයෙන් පීඩා විඳිනවා.

මෑතදී රොයිටර් වාර්තාව ලියන්නේ ‘කොරෝනා වෛරසය පහර දීමට බොහෝ කලකට පෙර ශ්‍රී ලංකාවේ මූල්‍ය කටයුතු බිඳ වැටී ඇති බවයි …’නමුත් බලාපොරොත්තුවක් ඇත. මෙම දුක් වේදනා බොහොමයක් වළක්වා ගත හැකිය. මෙම ව්‍යසනයට හේතු අප තේරුම් ගත යුතු අතර රැඩිකල් සැලසුම් සකස් කර තීරණාත්මකව ක්‍රියා කළ යුතුය. වෙනත් විකල්පයක් නැත.

ඛේදවාචකයේ උපත

අද ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය හරියට පැරණි වලාව්වක හා සමාන ය. ඔවුන්ගේ ආඩම්බර වැසියන් දුෂ්කරතා හා ආසන්න දරිද්‍රතාව නොතකා අතීත වීර ක්‍රියාවන් පිළිබඳ කථා සහ ඔවුන්ගේ පුරාණ වංශාධිපති පරම්පරාවේ සමෘද්ධිය ගැන දොඩවමින් ජීවත් වෙති. දුර සිට, අලංකාර වහලවල්, විසිතුරු ලී වැඩ සහ විශාල පරාසයකින් යුත් වෙරන්ඩා සමෘද්ධිය, ස්ථාවරත්වය සහ විශ්වාසය බබළයි. තේ පානය සඳහා යමෙකුට ආරාධනා කළ විට පමණක් කාන්දු වන වහලය, වේයෝ කෑ පන්දලම් සහ සලබයා අනුභව කළ තිර රෙදි පැහැදිලිව පෙනේ.

යමෙක් දින කිහිපයක් රැඳී සිටින්නේ නම්, පූජනීය මන්දිරයේ කණගාටු රහස් සෙමෙන් පෙනේ. එක් පුතෙක් රැකියා විරහිතව අපේක්ෂා බංගත්වයෙන් නිවසේ නැවතී සිටී. ඔහුගේ දෙමව්පියන්ට උසස් අධ්‍යාපනය සඳහා මුදල් ගෙවිය නොහැක. අනෙක් පුතා, දිදුලන සුරංගනා කතා මන්දිරයක ජීවත් වන, මාධ්‍ය මුදලාලි මාමා විසින් විකුණන හෙරොයින්වලට ඇබ්බැහි වී පාසලත් අත් හැර දමා ඇත. ඔහු සැමවිටම ඉන්නේ නීතියේ වැරදි පැත්තේය. බටහිර ආසියාවේ ගෘහ සේවිකාවක් ලෙස සේවය කරන තම එකම දියණිය විසින් එවන ලද මාසික ප්‍රේෂණ මත ඔවුන් ජීවත් වන බව දෙමාපියන් නෑදෑයෙන්ගෙන් පවා සඟවන යතාර්ථයයි.

විශේෂයෙන් ණය එකතු කරන්නාගේ පැමිණීමට පෙර දිනවල ආහාර හිඟයි. අවස්ථාවක සමෘද්ධියේ උල්පත වූ නිවස පිටුපස වතුයාය, බොරු කීම සහ පිරිහීම – පැරණි රැඳවියන් කිහිප දෙනෙකු විසින් අර්ධ හෘදයෙන් කළමනාකරණය කෙරේ. ක්‍රම එක හා සමානව පුරාණ වන අතර නැවත සිටුවීම අවසන් වරට සිදු වූයේ යුගයකට පෙරය.

ශ්‍රී ලංකාව ද එවැනි නින්දිත තත්වයක සිටී. දූපත හරහා පියාසර කරන රාජාලියෙකුට විශාල වරායන් සහ ගුවන් තොටුපළවල් පෙනේ. නමුත් වේගයෙන් පහළට යාමෙන් ඔවුන්ගේ ගුප්ත හිස් බව සොයා ගනී. ඔහු නගරය දෙස අවධානය යොමු කරන විට, මහා සහාධිපත්‍යය තුළ ඔවුන්ගේ ජීවන රටාව දරාගත නොහැකි පුද්ගලයින් සිටී. කඳු මුදුනට පියාසර කරන විට ඔහු දකින්නේ වෙහෙසට පත්වූ වතු සහ තරඟ කළ නොහැකි ඇඟලුම් කර්මාන්තශාලාය.

මක්නිසාද යත්, ශ්‍රී ලංකාව එහි සීමාවෙන් ඔබ්බට ජීවත් වූ අතර, නැගෙනහිර ආසියාවේ සහ ගිනිකොනදිග ආසියාවේ රටවල් තුන්වන ලෝකයේ සිට පළමු ස්ථානය දක්වා කැටපෝල් කර ඇති අපනයන නැඹුරු ආර්ථිකයන් ගොඩනැගීමට අවශ්‍ය ප්‍රතිසංස්කරණ සිදු නොකළ බැවිනි.

කාරණයේ සත්‍යතාවය සරල ය. වලව්හි හිමිකරුවන් මෙන් අපගේ වැරදිවලින් පාඩම් ඉගෙන ගැනීමටත් කාලයත් සමඟ වෙනස් වීමටත් අප අසමත් විය. ඇත්ත වශයෙන්ම, ආර්ථික පැත්තෙන්, අප මෙතරම් ආදරයෙන් මිල දී ගත් ප්‍රඥාව නොදැන සිටියි. 2004 සිට ශ්‍රී ලංකාවේ විශාල ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ කිසිවක් සිදු වී නොමැත. ඇත්ත වශයෙන්ම, 1978 සිට 2004 දක්වා වූ යුගයේ පැවති සාර්ථක ප්‍රතිසංස්කරණ බොහොමයක් 2005 සහ 2015 අතර ආපසු හරවන ලදි.

අපි සංවෘත වූ අතර, පරිවාරක සහ තරඟකාරී නොවීමු. ටික කලකට, අතීත ප්‍රතිසංස්කරණවල ප්‍රතිලාභ තවමත් ගලා එමින් තිබේ. ඔවුන් වෙහෙසට පත් වූ විට, පරිභෝජනය සහ සුදු අලි ඉදිකිරීමේ උත්පාතය වැඩි කිරීම සඳහා අපි වැඩි වැඩියෙන් ණය ලබා ගත්තෙමු. මෙම ණයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් විෂ සහිත ඩොලරයෙන් නම් කරන ලද, කෙටි කාලීන කල්පිරීමකින් යුත් ජාත්‍යන්තර ප්‍රාග්ධන වෙළඳපොළවලින් ණයට ගැනීමකි. ශ්‍රී ලංකාව පැහැර හරිනු ඇතැයි වෙළඳපොළවල් අපේක්ෂා කරන්නේ මේ නිසාය – එය සිදුවුවහොත් එය අපගේ පශ්චාත්-නිදහස් ඉතිහාසයේ පළමු අවස්ථාව වනු ඇත.

ග්‍රීසියෙන් සහ ආර්ජන්ටිනාවෙන් අප දැක ඇති පරිදි, එවැනි ඕනෑම සිදුවීමක් ඉක්මනින් දරාගත නොහැකි දුෂ්කරතා ඇති කරයි. මෙම අර්බුදය සෑහෙන කාලයක් තිස්සේ පැවතුනි. කොරොන වයිරස් යනු උත්ප්‍රේරකයක් පමණි. 2005 සහ 2007 අතර ගනු ලැබූ ප්‍රතිසංස්කරණ නැවැත්වීම සහ ජාත්‍යන්තර ප්‍රාග්ධන වෙළඳපොළවලින් ණයට ගැනීම මෙම අවාසනාවන්ත තීරණ දෙකයි. – එළඹෙන ඛේදවාචකයේ සැබෑ උපන් ස්ථානයයි.

නරකම දේ වළක්වා ගත හැකිය

සහන සැලසුම් සඳහා අදහස්වලින් පුවත්පත් පිරී ඇත. එවැනි විවාද සහ සාකච්ඡා හොඳයි. එසේ වුවද, සීතල, දැඩි හා නොවැළැක්විය හැකි කාරණය නම් සැලකිය යුතු සහනයක් ලබා දිය හැක්කේ රජය විසින් පමණි.
මෙය පෙර නොවූ විරූ අර්බුදයකි. දුක සහ එයින් ඇති වන වේදනාව පිළිබඳව අප තවම සම්පූර්ණයෙන් අවබෝධ කරගෙන හෝ එය අභ්‍යන්තරීකරණය කර නොමැත. එය රැඩිකල්, දිගු කාලීන සහ තීරණාත්මක ප්‍රතිචාරයක් ඉල්ලා සිටී. අර්ධ පියවර දරාගත නොහැක. සිය දහස් ගණනක රැකියා සහ බොහෝ පවුල්වල සුභසාධනය අනතුරේ. සුලු දේශපාලන විවාද සහ බිහිසුණු සංකේත දේශපේ‍්‍රමය සඳහා මෙය කාලය නොවේ.
තීරණාත්මක, ධෛර්ය සම්පන්න මහජන උනන්දුව අන් සියල්ලටම වඩා ඉහළින් තබන නායකත්වයක් සමඟ ඒකාබද්ධ වූ මහජන සැලැස්මක් අපට අවශ්‍යයි. මෙන්න එවැනි රාමුවක්.

1. විදේශ ආධාර
මේ අවස්ථාවේ දී රජයට අරමුදල් රැස් කිරීම සඳහා ඇත්තේ ශක්‍ය ක්‍රම දෙකක් පමණි. එකක් ණයට ගැනීම, අනෙක ආධාර ලබා ගැනීම ය. අද වන විට ශ්‍රී ලංකාවට විදේශ ණය ගැනීම් සඳහා ගෙවීමට සිදුවන පොලී අනුපාතය සියයට 50 % කට ආසන්නය. එබැවින්, පහත දක්වා ඇති ක්‍රියාමාර්ග ක්‍රියාත්මක කිරීමට හැකි වන තෙක් අපට ආධාර අවශ්‍ය වේ.

එම්.සී.සී. ප්‍රදානය ලබා ගැනීම ශ්‍රී ලංකාව වේගවත් කළ යුතුය. ඩොලර් මිලියන 500 ක් වටිනා (එය දළ වශයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ සෑම නිවසකටම රුපියල් 20,000 ක ප්‍රදානයකට සමාන වේ), එයට සහන සහ ප්‍රතිසාධන වැඩසටහන ආරම්භ කළ හැකිය. මෙම ප්‍රදානය සැලසුම් කර ඇත්තේ හදිසි අවශ්‍යතාවකින් යුත් පොදු ප්‍රවාහන පහසුකම් සැපයීම සඳහා වන අතර මාර්ග වැඩ වැඩිදියුණු කිරීම මඟින් රැකියා, මුදල් සහ අවසානයේ ඵලදායිතාව වැඩි දියුණු වේ.

වැදගත්ම දෙය නම්, ශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයේ විශාලතම ප්‍රදානය පිළිගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කළහොත් අප අන් අයගෙන් සහනයක් ඉල්ලා සිටින්නේ කෙසේද? ජාමූඅ, ලෝක බැංකුව, ඒඩීබී සහ ඒඅයිබී වැනි ආධාර දෙන ආයතනවලට ශ්‍රී ලංකාවට සහයෝගය දැක්වීමේ හැකියාව ද බොහෝ දුරට විශේෂයෙන් රාජ්‍ය මූල්‍ය සම්බන්ධයෙන් රඳා පවතින්නේ නීතියේ ආධිපත්‍යය පිළිපැදීම මත ය. රජයේ වියදම් සහ ණය ගැනීම නීතිමය පදනමක් මත තැබීමට අපොහොසත් වීම ආධාර ප්‍රමාද වීමට හේතු වේ යැයි මම කලින් අනතුරු ඇඟෙව්වා. පවුලේ උනන්දුව මහජන යහපතට ඉහළින් යොමු කිරීමේ රජයේ අවාසනාවන්ත ප්‍රතිපත්තිය හරියටම එවැනි ප්‍රමාදයන්ට තුඩු දෙනු ඇතැයි මම බිය වෙමි.

ශ්‍රී ලංකාව එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයෙන් ඉවත් වන බව අඟවන එවැනි වගකීම් විරහිත ප්‍රකාශවලින් ද මෙය පැහැදිලි වේ. එවැනි කතා සහ, වඩා වැදගත් දෙය නම්, මානව හිමිකම් සහ නීතියේ ආධිපත්‍යය තහවුරු කිරීමට අපොහොසත් වීම යළිත් ජීඑස්පී + අත්හිටුවීමට හේතු විය හැකිය.එය දැනටමත් අපගේ ඇඟලුම් අංශයට මාරාන්තික පහරක් වනු ඇත.

2. ණය ගැනීම
අපට දැන් සහනයක් සහ උත්තේජනයක් අවශ්‍යයි. එබැවින් රජය ණයට ගත යුතුය. නමුත් අද ණයට ගැනීමට නම් එය හෙට ඉතිරිකිරීමට විශ්වාසනීයව කැපවිය යුතුය. නිල සහ පෞද්ගලික ණය හිමියන්ට එය වස්තු බංකත්වයට පත්ව නැති බව ඒත්තු ගැන්විය හැකි ප්‍රධාන ක්‍රමය නම්, හොඳ කාලවලදී රජය ඉතිරි කරන බව සහතික කරන ශක්තිමත් මූල්‍ය නීති පද්ධතියක් ස්ථාපිත කිරීමයි.

භාණ්ඩාගාරය කලක සිට රාජ්‍ය මූල්‍ය නීති පද්ධතියක් සකස් කරමින් සිටී. මේවා ශක්තිමත් කළ යුතු අතර එය විශ්වසනීය වීමට නම් ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ඇතුළත් කළ යුතු ය. 2030 වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ ණය හා දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ අනුපාතය සියයට 70 දක්වා පහත හෙලන රාජ්‍ය මූල්‍ය නීති පද්ධතියක් මඟින් ණය හිමියන්ගේ විශ්වාසය, මුදල් නීති පනත සම්මත වන පරිදි, බෙහෙවින් යථා තත්ත්වයට පත් කරනු ඇත.

කෙසේ වෙතත්, මෙම නීතිරීතිවල විශ්වසනීයත්වය ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ රාජ්‍ය මූල්‍ය විධිවිධාන අධිකරණ විසින් බලාත්මක කිරීම මත බෙහෙවින් රඳා පවතී. බලාත්මක කරන ලද මෙම ආරක්ෂණ සහතික කිරීමට අපොහොසත් වීම ශ්‍රී ලංකාවේ ණය ගැනීමේ හැකියාව අඩපණ කළ හැකිය.

විශ්වසනීයත්වය රඳා පවතින්නේ ද්‍රාවනය සඳහා පැහැදිලි මාර්ග සිතියමක් තිබීම මත ය. මේ වන විට රජය චිත්තවේගීය ප්‍රතික්‍රියාව තාවකාලික ප්‍රතිපත්තියක් මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමේ විකාරයට පැමිණ තිබේ. පහත දැක්වෙන අදහස් කිහිපයක් ඇතුළුව අපට පැහැදිලි සැලැස්මක් අවශ්‍යයි.

3. පුරවැසියන්ට වත්කම් පැවරීම
වසර දහසක නාමය ගැන ආඩම්බර වන වලව්වක නිෂ්ඵල වැසියන් මෙන් ශ්‍රී ලංකාව ද විය නොහැකි හා නොවිය යුතුය – පවුලේ රිදී උකස් කිරීම හෝ ඔවුන්ගේ වතුයායෙන් කොටසක් බදු දීම ප්‍රතික්ෂේප කරයි. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, ඔවුන්ගේ දරුවන් කුසගින්නෙන් පෙළෙනවා, පාසැල් යාමට නොහැකි වීම හෝ ඔවුන්ට අවශ්‍ය ඔෂධ නොමැති වීම සිදු වෙනවා.

මිනිසුන් රැකියා විරහිතව හා කුසගින්නෙන් පෙළෙන විට, හෝටල්, වරායවල්, තෙල් ගොවිපලවල් සහ වැවිලි අංශ වැනි තරඟකාරී කර්මාන්තවල රජය සතු වත්කම් තිබීමෙන් ඇති ප්‍රයෝජනය කුමක්ද? වත්කම් බොහෝ විට මහජන මුදල් පසුම්බියට ලැබෙන ආශීර්වාදයකට වඩා සොරොව්වක් සේය. තම දරුවන්ට සැපයීම සඳහා, විශේෂයෙන්, ගනුදෙනුවේ කොටසක් ලෙස, ගැණුම්කරු ලාභ කොටස (එනම් බදු ගෙවීම) සඳහා එකඟ වී වලව් පවුලේ රැකියා විරහිත, මන්දපෝෂණයෙන් පෙළෙන දරුවන්ට රැකියා ලබා දෙන්නේ නම් තම වතුයායෙන් කොටසක් විකුණන්නේ හෝ බද්දට නොදෙන්නේ කවුරුන් ද?

මෙම රජය සතු ව්‍යාපාර විකිණීම හෝ බදු දීම මගින් සහන සඳහා හෝ රාජ්‍ය ණය පියවීම සඳහා මුදල් භාවිත කිරීම රාජ්‍යයෙන් පුරවැසියාට වත්කම් හුවමාරුවක් වනු ඇත. මේ අවස්ථාවේ අපට අවශ්‍ය වන්නේ එයයි. මෙම අවස්ථාවෙහිදී මිල අඩු වුවද, එවැනි වත්කම් වසර පහක කාලයක් තුළ ඒවා බැහැර කිරීම සඳහා පැහැදිලි නෛතික වරමක් සහිත ව්‍යවස්ථා-සභා පත් කරන ලද සමාගමක තැබිය හැකිය.

ඉඩම් ප්‍රතිසංස්කරණ මගින් රජය අත්පත් කරගත් විශාල ඉඩම් ප්‍රමාණයක් ද තිබේ. කෙසේ වෙතත්, බොහෝ නැගෙනහිර ආසියානු රටවල මෙන් නොව, එම ඉඩම කිසි විටෙකත් පුරවැසියන්ට නැවත බෙදා හරිනු ලැබුවේ නැත. වතුවල තත්ත්වය සලකා බලන්න. කුඩා වතු වගාවන්ට වැඩි අස්වැන්නක් ඇති බව අපි දනිමු. එසේ නම් වැවිලි ඉඩම් කොටස්කර එම ප්‍රදේශවල ජනතාවට ලබා නොදෙන්නේ ඇයි? විශේෂයෙන් ඔවුන් අපේ දුප්පත්ම පුරවැසියන් වන නිසා. ධනය-බලපෑම පමණක් පාරිභෝගික විශ්වාසය නැවත ඇති කිරීමට උපකාරී වේ.

4. ප්‍රතිසංස්කරණ
එම කාලය තුළ තීරුබදු පහත වැටුණි, විදේශ ආයෝජන ලිහිල් කරන ලදි, අපි නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුම් අත්සන් කළෙමු, අපි පුද්ගලීකරණය කළෙමු. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, යුද්ධය, කැරලි සහ විදේශ වෙලඳපොළවලට ප්‍රවේශයක් නොතිබුණද ඉතා විශ්වාසදායක වර්ධන වේගයක් පවත්වා ගැනීමට ශ්‍රී ලංකාවට හැකි විය.
ඵලදායිතාව සහ තරඟකාරිත්වය කෙරෙහි අපට නොවරදින අවධානයක් අවශ්‍ය වේ. ඒ සඳහා සාක්‍ෂි වනුයේ අපනයනයයි. අපනයන ඉහළ ගියහොත් එයින් අදහස් වන්නේ අපගේ ඵලදායිතාව ඉහළ යන බවයි. මෙම තීරණාත්මක අවස්ථාවේදී, 2004 දී නතර වූ ප්‍රතිසංස්කරණ නැවත ආරම්භ කළ යුතුය. මෙම ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ විය හැකිය. මෙන්න දෙකටම උදාහරණ.

ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා එක් උදාහරණයක් රජය සතු ව්‍යාපාරවල (SOE) කළමනාකරණයට අදාළ වේ. තරඟකාරී අංශවල අකාර්යක්ෂම වත්කම් බැහැර කිරීම හැරුණු විට, ඒකාධිකාරී අංශවල රාජ්‍යය සතු ව්‍යවසායයන්වල දූෂණ හා නාස්තිය තුරන් කිරීමට අවශ්‍ය වේ. මෙම වැරදි කළමනාකරණයේ මුල දේශපාලනීකරණයයි. තනි සරල ප්‍රතිසංස්කරණ පනතකින් දේශපාලනීකරණය විශාල වශයෙන් අඩු කළ හැකිය. මෙම පනත, පළමුවෙන්ම, සියලුම රාජ්‍යය සතු ව්‍යවසායයන්හි අධ්‍යක්ෂවරුන් ව්‍යවස්ථා කවුන්සිලය විසින් පත් කරනු ලබන සමාගම් මණ්ඩලයක් විසින් පත් කරනු ලබන බවට වගකිව යුතු බව සහතික කරනු ඇත; දෙවනුව, සියලුම අධ්‍යක්ෂවරුන්ගේ පත්වීම් දැනටමත් බැංකු අධ්‍යක්ෂවරුන්ගේ ආකාරයටම ‘සුදුසු සහ නිසි’ නිර්ණායකයන්ට යටත් වේ; විගණකාධිපතිවරයාගේ විගණනයට අමතරව තෙවනුව, කොළඹ කොටස් හුවමාරු අනාවරණය කිරීමේ මාර්ගෝපදේශයන්ට අනුකූල වීම සඳහා රාජ්‍යය සතු ව්‍යවසායයන් නීත්‍යනුකූලව අවශ්‍ය වේ.

යල් පැන ගිය නීති මගින් ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය ද බොහෝ සෙයින් සිර වී ඇත. අපගේ රේගු ආඥාපනත වික්ටෝරියා රැජින තවමත් රජකම් කළ 1869 දී පනවන ලද්දකි. අපි තනි කවුළු, ඩිජිටල්කරණය සහ දූෂණය තුරන් කිරීම ගැන කතා කරමින් සිටින්නෙමු. එසේ නම්, අපට තවමත් මෙම පුරාණ පනත් තිබෙන්නේ ඇයි? අකාර්යක්ෂමතාව දූෂිතයන්ට සේවය කරන නිසා අල්ලස් ලබා ගැනීමේ අවස්ථා නිර්මාණය කරයි. විසඳුම වන්නේ අවංක නිලධාරීන් පත් කිරීම නොවේ. මක්නිසාද ඔවුන්ද දූෂණයට ගොදුරු වනු ඇත. විසඳුම වන්නේ පද්ධතිය වෙනස් කිරීමයි. එය දුෂ්කර, අශෝභන හා බොහෝ විට නොපෙනෙන වැඩකි. නමුත් එය කළ යුතුය.
ඒ හා සමානව, තෙත් කලාපයේ වැඩි ඉඩම් ප්‍රමාණයක් තිබේ නම්, පලතුරු, එළවළු, කුළුබඩු සහ මල් ඇතුළු ඉහළ වටිනාකමින් යුත් බෝග නිෂ්පාදනය වේගවත් හා විශාල ලෙස වැඩි කළ හැකිය. තෙත් කලාපයට අදාළ නොවන පරිදි වී ඉඩම් පනත සංශෝධනය නොකිරීමට හේතුව කුමක්ද? ඇත්ත වශයෙන්ම, තෙත් කලාපයේ වී ඉඩම් පනත යටතේ සැලකිය යුතු ඉඩම් ප්‍රමාණයක් කිසි විටෙකත් වී වගාව සඳහා භාවිත නොකළේය. එහෙත් දේශපාලන අවස්ථාවාදය සහ ධෛර්යය නොමැතිකම යන්නෙන් අදහස් වන්නේ අපේ ආර්ථිකය පිළිබඳ මෙම විලංගු දිගටම පවතින බවයි. මෙම අර්බුදය ඉදිරියේ අපට එවැනි දම්වැල් දරා ගත නොහැකි ය. මෙම විපත හමුවේ ඔවුන් සමඟ ඉදිරියට යාම සිතිය නොහැකි ය.

5. සාධාරණ බදුකරණය
ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතා අසාධාරණ බදු ක්‍රමයක් ඇත. මධ්‍යම පංතිය සහ ධනවතුන් විසින් තවත් බොහෝ දේ සඳහා ගෙවනු ලබන සෘජු බදු මුළු බදුවලින් පහෙන් එකකි. දුප්පතුන්ට වඩා විශාල බරක් පැටවෙන වක්‍ර බදු මුළු බදු වලින් පහෙන් – හතරක පංගුවක් පමණ වේ. සෘජු බදුකරණය දෙසට ගමන් කිරීමට අමතරව, දේපල බදු නැවත තක්සේරු කිරීම ද අවශ්‍ය වේ. මහාමාර්ග වැනි යටිතල පහසුකම් සඳහා වන රාජ්‍ය ආයෝජන හේතුවෙන් ඇති වන ඉඩම් වටිනාකම ඇගයීම තුළින් බොහෝ අය කෝටිපතියන් බවට පත්ව ඇත. එබඳු දුෂ්කරතා සහ දුක් වේදනා ඇති අවස්ථාවක දී එම වටිනාකමෙන් සමහරක් පුළුල් මහජනතාව සමඟ, විශේෂයෙන් අඩු වාසනාවන්ත පුරවැසියන් සමඟ බෙදා ගැනීම නිවැරදි ය.

අපි දැන් ක්‍රියා කළ යුතුයි
මේවා පෙර නොවූ විරූ කාලයකි. විපත ලෝකය හා ශ්‍රී ලංකාව මත ය. වෙනත් බොහෝ රටවලට වඩා අපට දරුණු ලෙස බලපානු ඇත. අපට ලබා ගත හැකි සියලු උපකාර අපට අවශ්‍යයි. නමුත් අන් අය අපට උපකාර කිරීමට නම්, අපි අපටම උදව් කර ගත යුතුය. අප දැන් ක්‍රියා කළහොත් බොහෝ ශෝකය සහ වේදනාව වළක්වා ගත හැකිය. දේශපාලනඥයින් බොහෝ විට පවසන්නේ රටේ අනාගතය රඳා පවතින්නේ මෙම ප්‍රතිසංස්කරණ හෝ එම ප්‍රතිපත්තිය මත බවයි. මෙම කටුක අවස්ථාවේදී – පැහැදිලි ආර්ථික සහනයක් සහ පුනර්ජීවන සැලැස්මක් මත රඳා පවතින්නේ අපගේ අනාගතය නොවේ – එය අපගේ වර්තමානයයි. අපි දැන් ක්‍රියා කළ යුතුයි.
පහත ක්‍රියාවන් සඳහා රජය ඉහත පියවර ගත යුතුය.

1. මෙම අර්බුද කාලය තුළ රු.5000 ක සහන අඛණ්ඩව ලබා දීම තහවුරු කරන අතර එය වඩාත් අවදානමට ලක්විය හැකි පවුල් සඳහා. රු. 10,000 දක්වා වැඩි කළ යුතුය.
2. විශේෂයෙන් ක්ෂුද්‍ර මූල්‍ය හා ලීසිංවලදී ණය ගෙවීම් පිළිබඳ සහනය ඵලදායී ලෙස ක්‍රියාත්මක කිරීමට හා දීර්ඝ කිරීමට බැංකුවලට අවශ්‍ය අරමුදල් සැපයීම.
3. සේවකයින් සේවයෙන් ඉවත් නොකරන බවට වන කොන්දේසියට යටත්ව සමාගම්වලට තවදුරටත් සහන ණය සහ වෙනත් සහන ලබා දීම.
4. පොදු වැඩ විශේෂයෙන් පොදු ප්‍රවාහනය සඳහා ශ්‍රම ශක්තියෙන් යුතු ඵලදායි යටිතල පහසුකම් ආරම්භ කිරීම.
5. රැකියා විරහිතයන් බවට පත් කර ඇති සේවකයින්, ඔවුන් නව පරම්පරාවට හා අපනයන කර්මාන්ත රැකියා සඳහා නව නිපුණතා සපයන්න.

එවිට, විරැකියාව, ණය සහ සාගින්න යන වසංගත තුනෙන් ඈත් විය හැකි යැයි මම යාච්ඥා කරමි.

මංගල සමරවීර
07.06.2020