ශ්‍රී ලංකා ටෙලිකොම් ආයතනය පෞද්ගලිකකරණය කිරීමෙන් ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් නොමැති බව විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාවේ හිටපු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් මහාචාර්ය රොහාන් සමරජීව පවසයි.

“වර්තමානය ගැන නොදැනුවත්කමත්, අතීතය ගැන නොදැනුවත්කමක් තමයි මෙයට මූලික හේතුව. 90 දශකයේදී අපි විවිධ සමාගම්වලට එන්න කිව්වා. එදා ශ්‍රී ලංකා ටෙලිකොම් ආයතනයට ජංගම දුරකතන ජාලයක් තිබුණේ නැහැ. මොබිටෙල්හි කොටසක් තිබුණත්, කළමනාකරීත්වයේ අයිතිය තිබුණේ ඔස්ට්‍රේලියානු සමාගමකට යි.

ආණ්ඩුවේ සාම්ප්‍රදායක් තිබුණා මොබිටෙල් සමාගමෙන් සේවාවන් ලබා ගන්න. ඒ කොටසක් ටෙලිකොම් සමාගමට අයිති නිසා. නමුත් ‍මොබිටෙල් සමාගම ටෙල්ස්ටා ආයතයනය විසින් තමයි එහි කළමනාකාරීත්වය සිදුකළේ. ටෙලිකොම් කළමනාකාරීත්වය තිබු‍ණේ ජපන් සමාගමකටයි. ටෙලිකොම්හි සභාපති විදිහට ලංකාවේ කෙනෙක් හිටියත් මූලික තීන්දු තීරණ ගත්තේ ජපන් ප්‍රධාන විධායක නිලධාරීන් විසින්.

යුද්ධයක් තිබූ කාලයේදිත් ජංගම දුරකතන සමාගම් හතරක් සහ ස්ථාවර දුරකතන සමාගම් තුනක් රටේ තිබුණා. ඩයලොග් සමාගමේ පමණයි ශ්‍රී ලංකාවේ පුරවැසියෙක් ප්‍රධාන විධායක නිලධාරියෙක් විදිහට හිටියේ. ඒකත් සියයට සියයක් මැලේසියාවට අයිති වෙලා තිබුණේ. ඇතැම් පිරිස් ජාතික ආරක්ෂාව මන්තරයක් වගේ කියව කියව යනවා. සමහරු සටන් පාඨයක් කරගෙන.

ටෙලිකොම් ආයතනය සම්පූර්ණයෙන් ම ආණ්ඩුවට අයිති වෙලා තිබූ කාලයේ සියලු ම ජාත්‍යන්තර ඇමතුම් ගියේ කොළඹ ලෝටස් පාරේ පිහිටි ටෙලිකොම් මූලස්ථානයෙන්. ඒකට යම්කිසි හානියක් වුණොත් ලංකාව ම ජාත්‍යන්තරයෙන් වෙන් වෙනවා. වයර් සහ සැටලයිට්වලින් වුණත් මෘදුකාංග පද්ධතියට හානි වුණොත් සමස්ත ජාලය ම ඇනහිටිනවා. මුළු මෘදුකාංග පද්ධතියට විකල්ප ක්‍රමවේදයක් නැහැ.

ආණ්ඩුව ටෙලිකොම් පාලනය කරද්දිත් එහෙම තර්ජනයක් ජාතික ආරක්ෂාවට තිබුණා. එදා එල්ටීටීඊ සංවිධානය අවස්ථා දෙකකදී බෝම්බ ප්‍රහාර එල්ල කළා. පෞද්ගලිකකරණයෙන් පසුව අපි විකල්ප ක්‍රමවේදයක් ස්ථාපනය කරන්න ජපන් සමාගමට උපදෙස් දුන්නා. ඔවුන් වහා ම අවශ්‍ය ආයෝජනය කරලා විකල්ප ක්‍රමවේදයක් වෙනත් ස්ථානයක ස්ථාපනය කළා. සියයට සියයක් ආණ්ඩුවට අයිති කාලයේත් ටෙලිකොම් ආයතනයේ ආරක්ෂාව ගැන එදා පාලකයන් නොසලකා හැරියා. අවදානම් තැන අපි එදා හඳුනා ගත්තා. ඒ නිසයි ජපන් ආයෝජනය යටතේ විකල්ප ස්ථානයක බැකප් සයිට් එක හැදුවේ.

හුදෙක් රජයේ ආයතනයකින් කරන්න බැරි වූ දෙයක් ජපන් සමාගම කළා. රජයේ ආයතනවල යටිතල පහසුකම්වල ආරක්ෂාව ගැන බහුතරයක් සොයා බලන්නේ නැහැ. රජය සතු ආයතනවලට ආයෝජනය කරන්නත් බැහැ. සල්ලිත් නැහැ. ‍මේවා පෞද්ගලිකකරණය කරන්නේ යම් නියාමනයක් සහිතවයි. ඒ වගේ ම ඔවුන් අපි කියන දේවල් අහන්න ඕන. උදාහරණයක් විදිහට එදා ටෙලිකොම් සහ ජපන් සමාගම විසින් කළ වරදක් හේතුවෙන් අමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන එකක අලාභයක් විඳින්න සිදුවුණා. නෛතික වශයෙන් දඩයක් නොවුවත් එම මුදල යළි පාරිභෝගිකයාට ලබා දෙන්න කටයුතු කළා.

1990 ගණන්වල අපි පාලනය කරන කාලයේ ජාත්‍යන්තර ඇමතුම්වල ඒකාධිකාරයක් තිබුණා. අද ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතා ටෙලිකොම් හරහා නෙමෙයි යන්නේ. ටෙලිකොම් එකට අයිති එක කේබල් මධ්‍යස්ථානයක් විතරයි. අනිත් ආයතනවලිනුත් අන්තර්ජාල සබඳතා ලබා ගැනීමේ හැකියාව අද තිබෙනවා. ආණ්ඩුවේ අද භාවිත කරන්නේ ටෙලිකොම්හි ඉන්ටර්නෙට් සබඳතාව විතර ද? ඒවා ගැන සොයා බලන්නේ නැතුව ජාතික ආරක්ෂාව ගැන මන්තරයක් වගේ කියව කියව යනවා. අද ආණ්ඩුවේ බොහෝමයක් තොරතුරු හුවමාරු වන්නේ ජීමේල් හරහා. ජීමේල් අයිති විදෙස් රටවල්වලට.
දේශපාලනඥයන් මෙන්ම රජයේ ආයතනවල නිලධාරීන් බොහෝමයක් ඇමතුම් ලබා ගන්නේ වට්ස්ඇප්වලින්. වට්ස්ඇප් අයිති කාට ද? වට්ස්ඇප්වලින් හුවමාරු වන දත්ත ගබඩා වෙලා තිබෙන්නේ විදෙස් රටවල. එනිසා ටෙලිකොම් වෙන්න පුළුවන් වෙනත් පෞද්ගලික ආයතනයකින් වෙන්න පුළුවන්, ඔවුන්ගෙන් ඉන්ටර්නෙට් සබඳතාව ලබා ගත්තා කියලා ඒ සමාගම්වලට දත්ත යන්නේ නැහැ. අනික් එක තමයි මේ හැම එකක් ම, වෙනත් අයට පිවිසෙන්න බැරි විදිහට මුරපද සහ වෙනත් ක්‍රමවලින් අඟුළු දමා තිබෙන්නේ. ඒ නිසා ටෙලිකොම් ආයතනය පෞද්ගලිකකරණය කළා කියලා රජයේ දත්ත පිටතට යනවා කීම මහා මුලාවක්.

ශ්‍රී ලංකාව තුළ ඩේටා මධ්‍යස්ථාන දෙකක් තිබෙනවා. එකක් ටෙලිකොම් සමාගමට. අනිත් එක ‍ඩයලොග් සමාගමට. මේවාවල රජයේ දත්ත ගබඩා කිරීම සඳහා කුළියට අරන් තිබෙනවා. හරියට බැංකුවක තිබෙන ආරක්ෂිත සේප්පුවකින් කිසියම් කෙනෙක් කොටසක් කුළියට ගන්නවා වගේ. එතකොට ඒ සේප්පුව පාලනය කරන්නේ කවුද? අදාළ බැංකුව ද? නැහැ. ඒ සේප්පුව කුළියට ගත් කෙනා ගාව තමයි යතුර තිබෙන්නේ. ඒ වගේ රජයේ දත්ත ගබඩාවලටත් පිවිසෙන්න පුළුවන් අදාළ නිලධාරියාට විතරයි. ජාත්‍යන්තර ක්‍රමය තමයි එය.

ෆයිල් කියන්නේ පරණ චින්තනයක්. දැන් තාක්ෂණය යොදාගෙන වැඩිදියුණු කරගෙන තිබෙනවා. ආරක්ෂාව තර කර ගැනීමට පිටපතක් ලංකාවෙන් පිට තිබීමෙන් තමයි වැඩි ආරක්ෂාවක් තිබෙන්නේ. නමුත් එයට ප්‍රවේශ විය හැක්කේ අපට පමණයි.

රජයේ ආයතනවලට දේශපාලනඥයන්ගේ සහෝදරවරුන්, ඥාතීන් දා ගන්නවා. අයථා වැඩ සිදුවෙන්නේ ඊට පසුවයි. සාමාන්‍යයෙන් ආංශික කාරක සභාවක සිටිය යුත්තේ දැනුම් තේරුම් අයයි. වෙනත් රටවල්වල එහෙම කොහොමද කරන්නේ කියලා සොයා බැලිය යුතුයි. හුදෙක්ම හිතළුවලින් පමණක් මේය සකස් කර තිබෙනවා. එවැනි වාර්තාවක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීම ගැන කනගාටුවක් තිබෙනවා. විශේෂඥ දැනුම ඇති අයගෙන් දත්ත අරගෙන වාර්තාවක් හදන්න තිබුණා. නමුත් මේ ආංශික කාරක සභා මූලධර්මවලට පටහැනිව තමයි මේ වාර්තාව සකස් කරලා තිබෙන්නේ.”

විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාවේ හිටපු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් මහාචාර්ය රොහාන් සමරජීව මේ බව සඳහන් කළේ, ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශය නිෂ්පාදනය කරන “101 කතා” වැඩසටහනට එක්වෙමිනි.